روستای ابیانه نطنز

روستای تاریخی ابیانه

اَبیانه(ویونا) روستایی سرسبز و خوش آب و هوا از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز در استان اصفهان است. این روستا در 38 کیلومتری شمال غربی نطنز در دامنه کوه کرکس و یکی از بلندترین نقاط مسکونی در ایران است.ارتفاع از سطح دریا در این روستا 2160 متر و دارای آب و هوای سرد و معتدل است. ابیانه به اعتبار معماری بومی و بناهای تاریخی پُرتنوع آن، از روستاهای مشهور ایران است.مردم محلی به آن ویونا می گویند. این روستا در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۵۴ با شماره ثبت ۱۰۸9 به‌عنوان یکی ازآثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

گفته می‌شود ابیانه یکی از مرتفع‌ترین مناطق مسکونی ایران است. تلفیق کویر و کوهستان در ابیانه، منظره‌ای بکر و زیبا پدید آورده است که این روستا را از سایر روستاهای ایران متفاوت می‌کند. یکی از جالب‌ترین ویژگی‌های مردم ابیانه، حفظ فرهنگ و سنت‌های مخصوص به خودشان در طول سالها است. سبک زندگی مردم این روستا هنوز مثل سده ‌های قبل است و همه چیزشان، از لهجه و پوشش تا مراسم‌ و آیین‌های مناسبتی‌شان شکل سنتی خود را حفظ کرده است.

در بدو ورود به این روستا، توجهتان به خانه‌هایی جلب خواهد شد که به صورت طبقه طبقه روی هم ساخته شده‌اند. هر طبقه یک خانه است و به یک خانواده اختصاص دارد. این نوع معماری، خاص روستاهایی است که روی دامنه کوه واقع می‌شوند. خانه‌های روستای ابیانه سرخ‌رنگ هستند و معماری متحدالشکلی دارند. اکثر این خانه از بیرون شکل واحدی دارند و همین شباهت، نظم زیبایی در روستا به وجود آورده است.

دومین چیزی که توجه هر گردشگر را به خود جلب می‌کند، پوشش زیبای مردم ابیانه است. پوششی که طی سالهای متمادی یک‌دست باقی مانده است. زنان روستای ابیانه دامن‌های پرچین و دولایه می‌پوشند که معمولا لایه زیرین مشکی‌رنگ و لایه بالایی رنگی‌رنگی است. اما مشخصه اصلی پوشش زنان ابیانه، چارقدهای گلدار بزرگی است که تا پایین کمر آنها را می‌پوشاند. مردان ابیانه هم پوشش مخصوص به خودشان را دارند. آنها بلوزهای بلند با شلوارهای گشاد که دبیت نام دارند می‌پوشند.گویش ابیانه ای یکی از گویش های مرکزی ایران به شمار می رود و مانند دیگر گویش های مرکزی دارای ویژگی های منحصربه فردِ آوایی، صرفی (ساخت واژی) و نحوی است و در حوزه واژگان نیز نسبت به فارسی معیار، متفاوت و قابل بررسی است.

این روستا از 5 محله تشکیل شده است که عبارتند از محله پنجه علی- زیارتگاه- پل- یسمان و هرده از آثار تاریخی این روستا می توان به آتشکده که به دوران قبل از اسلام بر می گردد ، زیارتگاه بی بی زیبیده خاتون (زیارتگاه هینزا)، مسجد پنجه علی، مسجد حاجتگاه، مسجد جامع و منبر و محراب تاریخی آن ، امامزاده یحیی و عیسی، مسجد پرزله، نخلگاه پرزله، آب انبار میانده، مسجد و آب انبار پالیزه که همگی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند اشاره کرد.