رشته کوه کرکس

       رشته کوه کرکس :

   یکی از مهمترین چهره‌های ناهموار طبیعت ایران رشته کوههای مرکزی است که به صورت دیواره‌ای بلند و گسترده و به طول صدها کیلومتر از استان همدان در جهت جنوب شرقی تا شیرکوه در یزد و نهایتاً تا ناحیه بلوچستان کشیده شده است. کوهستان بلند و پرآوازه کرکس، بخشی از نیمه شمالی رشته‌ کوههای مرکزی ایران است که از شمال غربی شهرستان کاشان تا جنوب شرقی شهرستان نطنز ادامه دارد. کوه کرکس حاصل گدازه‌هایی است که از راه شکاف‌های موجود در سطح زمین به بیرون راه یافته اند.

   رشته کوه کرکس  پهنه ای به وسعت3400 کیلومترمربع را زیر پوشش قرار داده است که در جهت شمال غربی – جنوب شرقی امتداد یافته است . مرتفع ترین کوههای آن عبارتند از :  کمرسیاه ( 3630 ) , کوه کرگز( 3588 ) , زیرپل (  3398 ), لالی وان ( 3350 ), پنجه علی ( 3225 ), کوه کلنگ ( 2248 )  و مرتع ترین کوه این رشته کوه, کوه کرکس با ارتفاع 3895  متر از سطح دریاهای آزاد. کوهستان کرکس سرچشمه رودهای منطقه است که بشتر تا اوایل تیر ماه خشک میشوند .این رشته کوه در 100 کیلومتری شمال اصفهان و غرب شهر نطنز واقع است .رشته کوه کرکس  به سبب داشتن منابع آبی غنی آنهم در در حاشیه کویر مرکزی ایران از دیر باز مورد توجه بوده اند . سه شهر مهم کاشان، نطنز و اردستان  در حاشیه رشته کوههای کرکس قرار دارند و از نظر منابع آبی وابستگی زیادی به این رشته کوهها دارند.

قله اصلی کرکس با ارتفاع 3895 متر از جمله پر طرفدارترین مسیرهای کوهنوردی کشور در فلات مرکزی ایران هم هست و هر ساله تعداد زیادی کوهنورد را از سراسر کشور به سوی خود جلب می کند ، قله ای که در روزهای صاف با وجود فاصله زیاد می توان از فراز آن نظاره گر قله دماوند هم بود .علاوه بر تمام این ویژگی ها منطقه کرکس از لحاظ تنوع زیستی هم در میان کوههای منفرد مرکزی ایران تقریبا بی همتا است . ورود به آب و هوای ییلاقی کوهستان و درختان انبوه بیشه های کرکس ، آنهم به فاصله اندکی از از دشت کویر مرکزی ایران هر بیننده ای را به تحسین و تعجب وا می دارد . در ارتفاعات کرکس بدلیل اقدامات حفاظتی انجام شده توسط اداره محیط زیست انواع و اقسام گونه های گیاهی و جانوری حفظ شده که خود بر زیباییهای خاص منطقه افزوده است.

قله‌های کوهستان کرکس به علت ارتفاع زیادی که دارند تقریباً نیمی از سال پوشیده از برف بوده و منبع و تامین کننده  اصلی چشمه‌های متعددی است که در دامنه‌های این کوهستان جریان دارند.دامنه‌های کرکس به دلیل وجود منابع آب کافی و نیز اعتدال شرایط اقلیمی و رویش انواع گیاهان مرتعی، زینتی و تجاری در ردیف مراتع نسبتاً خوب منطقه و کشور است. از قلل معروف رشته کوه کرکس میتووان به کرکس ،کمرسیاه ،زیرپل، گرگش، غلبه شاه، لالیوان، هشاش، ارشد، ریزنده، قلعه تایین، کش قبله اشاره نمود . پوشش گیاهی منطقه بیشتر شامل گیاهان بوته‌ای (انواع گندمیان، درمنه، گون، گیاهان دارویی و …) و درختچه‌هایی است که به صورت پراکنده دیده می‌شود.موقعیت جغرافیایی و شرایط زیستی منطقه کرکس به گونه‌ای است که امکان وجود انواع جانوران وحشی اعم از خزندگان، پرندگان و پستاندارانی نظیر کل و بز، قوچ و میش وحشی، آهو، گراز (خوک وحشی )، گرگ، شغال، روباه، کفتار، گربه وحشی، پلنگ، تشی، پایکا ( نوعی موش صحرایی که در ارتفاعات زیست می‌کند) و غیره در آن وجود دارد.ميزان بارندگي سالانه آن بين 200 تا 300 ميليمتر است كه اين کوهستان را در شمار مناطق خشک تا نيمه خشک قرار داده است. سرچشمه رودهاي منطقه بیشتر تا اوايل تير ماه خشک ميشوند . دامنه‌های کرکس به دلیل وجود منابع آب کافی و نیز اعتدال شرایط اقلیمی و رویش انواع گیاهان مرتعی، زینتی و تجاری در ردیف مراتع نسبتا خوب منطقه و کشور است. پوشش گیاهی منطقه بیشتر شامل گیاهان بوته‌ای (انواع گندمیان، درمنه، گون، گیاهان دارویی و …) و درختچه‌هایی است که به صورت پراکنده دیده می‌شود. موقعیت جغرافیایی کرکس به گونه‌ای است که امکان وجود انواع جانوران وحشی اعم از خزندگان، پرندگان و پستاندارانی نظیر کل و بز، قوچ و میش وحشی، آهو، گراز (خوک وحشی )، گرگ، شغال، روباه، کفتار، گربه وحشی، پلنگ، تشی، پایکا ( نوعی موش صحرایی که در ارتفاعات زیست می‌کند) و غیره در آن وجود دارد.نکته جالب در مورد کرکس تفاوت آب و هوایی فاحش آن با مناطق پیرامون خود میباشد بنحویکه اختلاف دما در نقطه حداکثر آن با مناطق کویری کاشان و نطنز به بیبش از 25 درجه و مناطق همجوار به 10 درجه سانتیگراد میر سد .از آنجا که این قله مرتفع ترین قله استان اصفهان میباشد به یکی از نقاط اصلی صعود کوهنوردان استان اصفهان و استانهای همجوار تبدیل شده است . راههای اصلی صعود به این قله از چشم اندازهای زیبای طبیعی بسیار برخوردار است چشم اندازهایی همچون روستاهای زیبای طامه ، اوره، کشه ، بیدهند که کرکس را همچون نگینی در بر گرفته اند چشمه سارها و آبشارهای متعدد در طول مسیر منتهی به قله از دیگر جاذبه های طبیعی شاخص در کرکس میباشد .